Kleurtrapping voor textielzeefdruk in CorelDRAW

door Richard Reilly
freelance grafisch ontwerper en CorelDRAW Meester


Kleurtrapping is een belangrijk onderdeel van de kledingdecoratiebranche (zeefdrukbranche) en trouwens van de drukkerijsector als geheel. Van de meeste kunstenaars die ontwerpen leveren aan zeefdrukkers wordt verwacht dat ze nauwkeurige kleurseparaties leveren met behulp van vernauwingen en spreidingen (zogenaamde traps). Kleurtrapping is het uitspreiden, overdrukken of inkrimpen van voorwerpen, zodat problemen met onnauwkeurige afdrukken, zoals als gevolg van de registratie, kunnen worden voorkomen. Een van de meestvoorkomende problemen in de zeefdrukbranche is de slechte registratie, waarbij de witte onderlaag (witte kleur voor het bedrukken van donkere shirts) zichtbaar is waar deze niet zichtbaar zou moeten zijn.

Als u inzicht heeft in kleurtrapping en de verschillende methoden om deze techniek toe te passen, kunt u ervoor zorgen dat uw afdrukken niet alleen nauwkeurig zijn, maar u ze ook veel sneller kunt uitvoeren dankzij de eenvoudige instellingen.

Trapping en overdruk kunnen op verschillende manieren worden ingesteld in CorelDRAW: direct in het document voor elk voorwerp, op het tabblad Separaties via de vervolgkeuzelijst Overdrukken document of met behulp van de optie Automatische trapping in het dialoogvenster Afdrukken. Raadpleeg de gebruikershandleiding voor CorelDRAW voor meer informatie over kleurtrapping.

De basismethoden voor trapping bestaan uit overdrukken, vernauwen en spreiden. Opmerking: Spreiding wordt meestal omschreven als trapping in de branche voor kledingdecoratie.

  • Overdruk vindt plaats wanneer het ene voorwerp of de ene kleur direct over een ander voorwerp of een andere kleur wordt gedrukt.
  • Van spreiding (trapping) is sprake wanneer een dunne lijn (omtrek) wordt toegevoegd aan de randen van de voorwerpen op plaatsen waarop het voorwerp uit het onderliggende voorwerp wordt gesneden. Bij de spreiding worden de onderliggende voorwerpen overgedrukt. Er wordt feitelijk een omtrek toegevoegd aan het bovenliggende voorwerp om het groter te maken.
  • Van vernauwing is sprake wanneer het onderliggende voorwerp een kleine omtrek krijgt, zodat het bovenliggende voorwerp het onderliggende voorwerp of de onderliggende kleur overdrukt. Feitelijk krijgt het onderste voorwerp een omtrek zodat het groter kan worden afgedrukt dan het oorspronkelijke voorwerp.

Als u handmatig traps instelt voor voorwerpen tijdens het ontwerpen, kunt u een nauwkeurige separatie garanderen voor uw zeefdrukker. Het kan voorkomen dat u vergeet traps toe te voegen bij het ontwerpen en dat blijkt dat een algemeen formaat voor vernauwen en spreiden niet werkt omdat u ontwerpelementen met verschillende formaten in uw ontwerp gebruikt. In dit geval zijn handmatige kleurseparaties en trapping vereist. Mogelijk kunt u voor kleine schreefletters geen vernauwing van 0,5 gebruiken terwijl voor andere elementen in het ontwerp eigenlijk een vernauwing of trap van 0,75 is vereist.

In afbeelding 3 ziet u een zijweergave van twee aangrenzende stroken (geregistreerde of uitgelijnde elementen). De kleuren of voorwerpen worden boven elkaar weergegeven en zijn exact hetzelfde. Bij het spreiden (trapping) ziet u dat de bovenste kleur een omtrek krijgt zodat de bovenste kleur net iets groter wordt weergegeven dan de onderste of onderliggende kleur; bij het vernauwen krijgt de onderliggende kleur een witte omtrek om deze iets kleiner te maken van de bovenste kleur of het bovenste voorwerp.

Bij de volgende stappen laten we u zien hoe u vernauwingen en spreidingen kunt toepassen op een handmatige separatie in CorelDRAW. In dit ontwerp voegen we vernauwingen en spreidingen toe aan een eenvoudig ontwerp met steunkleuren dat wordt opgedrukt op donkere t-shirts. Hiervoor is een witte onderlaag (witte kleur) vereist, maar in de afdruk wordt GEEN wit weergegeven.

Stap 1

Creëer uw ontwerp en pas de grootte aan het definitieve afdrukformaat aan.

Stap 2

Voeg registratiemarkeringen en -labels (inktkleuren) toe.

Stap 3

Dupliceer het ontwerp voor elke kleur die moet worden gedrukt, of kopieer en plak het op een nieuwe pagina voor elke kleur die moet worden gedrukt.

Stap 4

Converteer elke kleurplaat naar Zwart-wit of Grijstinten als halftonen worden gebruikt in het ontwerp.

Stap 5


  • Pas een witte omtrek toe op alle voorwerpen op de witte plaat (witte afdruk of separatie). Hierdoor wordt het wit iets kleiner, zodat de bovenliggende kleuren de volledige witte onderlaag bedekken. Dit wordt ook wel vernauwen genoemd.
  • Pas een zwarte omtrek toe op alle bovenliggende kleuren (platen of scheidingen).

In bepaalde gevallen kunt u mogelijk alleen één van de beide methoden, vernauwing of spreiding, toepassen als gevolg van de voorwerpeigenschappen of de manier waarop de voorwerpen in het ontwerp zijn gestapeld. De hoeveelheid ervaring, de afdrukapparatuur en de inkten die worden gebruikt, spelen ook een rol bij het bepalen welke methode wordt gebruikt als zowel vernauwing als spreiding wordt vereist. Met wat onderzoek en vallen en opstaan, kan iedereen een goede beoordelaar van kleurseparaties worden.

In het onderstaande diagram ziet u de omtrekken in de kleur van de plaat die wordt gebruikt. Voor de handmatige separaties zou u zwarte of witte omtrekken gebruiken voor spreiding of vernauwing.

Stap 6

Druk de separaties op film af. U weet dat de definitieve afdruk er volgens verwachting zal uitzien en er geen problemen zouden moeten optreden met registratie (uitlijning).